Vasten, aan- of afrader?

Je hoort steeds meer mensen spreken over vasten of onderbroken vasten, ook wel intermittent fasting genoemd. Is dit goed voor het lichaam of juist niet?

Er is recentelijk veel aandacht aan dit onderwerp besteed in de media, je leest er over in tijdschriften en er wordt over gediscussieerd op TV.

Wat is vasten

Als je vast betekent dit dat je jezelf gedurende een bepaalde periode geheel of gedeeltelijk onthoudt van eten en drinken.

Vasten is niet nieuw. Binnen veel culturen en religies zie je periodes van vasten terug. Denk bijvoorbeeld aan de ramadan of het oude katholieke gebruik om 40 dagen te vasten tussen carnaval en Pasen. Meestal ligt er een gedachte van bezinning en reflectie aan ten grondslag.

Langer terug in de tijd, toen we nog jager-verzamelaars waren, werd er ook regelmatig gevast. Uit noodzaak omdat er niet altijd voedsel voor handen was. En dat is een groot contrast met ons huidige leven waarin continue voedsel voor handen is en we een groot deel van de dag eten. Daar lijkt ons lichaam niet op ingesteld te zijn.

Minder tussendoortjes

De tekst ‘liever 6 kleine eetmomenten, dan 3 grote eetmomenten’ kent iedereen wel. Dat is wat we afgelopen jaren geleerd hebben. Nu komen we er achter dat veel eetmomenten op een dag om tal van redenen niet gezond is voor ons lichaam. Onze bloedsuikerspiegel raakt er bijvoorbeeld door uit balans, met als gevolg een verhoogde kans op diabetes. Ook de cravings, het altijd maar honger hebben, wordt in de hand gewerkt door veel eetmomenten. Daarnaast worden zowel je spijsverteringssysteem als je immuunsysteem onnodig vaak belast. Dit kost energie. Energie die ten koste kan gaan van andere processen in ons lichaam en daarmee klachten teweeg kan brengen. Meer informatie hierover lees je in mijn blog over orthomoleculaire therapie .

Al die tussendoortjes doen dus meer kwaad dan goed!

Hoeveel eetmomenten

Oké die tussendoortjes dus liever niet, maar hoe vaak ga ik dan eten? Het antwoord daarop is niet voor iedereen hetzelfde. Mijn advies is om in ieder geval als basis terug te gaan naar 3 eetmomenten op een dag en alleen bij uitzondering een tussendoortje te nemen.

Is je lichaam daar weer aan gewend dan kun je eventueel nog een vervolgstap overwegen. Als ik overigens lichaam zeg, dan bedoel ik hier zowel fysiek als mentaal. We moeten ook geestelijk wennen aan minder eetmomenten. Als je elke dag om 10 uur een ontbijtkoek neemt, dan is dat een vast onderdeel van je patroon geworden. Je zult merken dat je dit patroon eerst een aantal keren moet doorbreken voordat je om 10 uur niet meer een soort van onrust ervaart omdat je denkt dat je iets nodig hebt.

Vasten

Een vervolgstap zou kunnen zijn om een periode te vasten. Bij intermittent fasting wordt gesproken over 2 verschillende schema’s. Het 5-2 schema, waarbij je 2 dagen in de week vast door alleen in de avond een hele kleine maaltijd (300 kcal) te eten. De andere 5 dagen eet je gewoon. Bij het andere schema eet je elke dag gedurende 12 tot 16 uur niets. Dat betekent dat je bijvoorbeeld tussen 19 uur ’s avonds en 11 uur ’s ochtends niet eet. Over de resterende tijd verdeel je 2 of 3 maaltijden met evenveel calorieën als normaal. Het is dus geen dieet!

Het lijkt behoorlijke gezondheidsvoordelen op te leveren als je dit soort schema’s een paar periodes per jaar vasthoudt.

Informatie over vasten en eetmomenten

Er zijn recentelijk 2 interessante programma’s op TV geweest met meer informatie over dit onderwerp.

In augustus besteedde Broodje Gezond al aandacht aan dit onderwerp. Kijk hier de uitzending terug .

Deze week was er ook een uitgebreid item bij Dokters van morgen. Kijk hier de uitzending terug .

Kanttekening

Hoewel de voordelen van intermittent fasting erg overtuigend zijn, wil ik toch een kanttekening maken. Het is belangrijk dat je je goed in deze vorm van vasten verdiept voordat je er aan begint. Ik zie nog te vaak dat mensen het niet op de juiste wijze toepassen waardoor het averechts kan werken.

Als je minder eetmomenten hanteert, dan wordt het nog belangrijker wat je op die momenten eet. Alle voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft, moeten dus in kortere tijd of in minder momenten wel gegeten worden. En daar zie ik het nog wel eens misgaan. Zorg voor goed, gevulde maaltijden met veel verschillende voedingsstoffen om geen tekorten op te lopen!

Ook voor mensen die een haat-liefde verhouding met eten hebben, zichzelf regelmatig betrappen op emo-eten kan vasten een averechts effect hebben. Vaak zie je dat het vasten dan als een soort tijdelijk dieet wordt beschouwd om op de momenten dat eten is toegestaan te gaan compenseren. Dat compenseren kan zitten in te veel eten of juist ongezonde dingen als een soort van beloning (‘ik heb al de hele ochtend niets gegeten!’).

Vasten kan een gezonde boost aan je leven geven, maar blijf naar je lichaam luisteren en onderzoek wat bij jou past.

Wil jij jouw leefstijl eens onder de loep laten nemen om van daaruit op een gezonde manier met vasten aan de slag te gaan, neem dan contact op.

Wed, 09 October