Gezonde voeding tijdens de nachtdienst

In deze periode geef ik bij een grote olie raffinaderij een aantal workshops* over voeding. De deelnemers werken in shifts en draaien dus ook regelmatig nachtdiensten. Veiligheid is van cruciaal belang; dat uit zich in allerlei maatregelen en procedures. Hoe mensen persoonlijk omgaan met de nachtdiensten heeft ook invloed op de veiligheid van de werkprocessen. Want als je je voeding niet aanpast aan je dienst, ben je minder alert of slaap je minder goed waardoor je minder scherp op je werk bent. Mooi dus dat deze werkgever aandacht aan dit onderwerp besteedt! *in opdracht van Fysergo

Waarom kunnen nachtdiensten eigenlijk problemen opleveren? nachtdienst

Dat heeft alles te maken met je biologische klok. Een superklein plekje in de hersenen bepaalt dat allerlei processen in ons lichaam gebonden zijn aan onze biologische klok. Bijvoorbeeld het slaap- en waakritme. Zo zijn er hormonen die gedurende 24 uur fluctueren om er voor te zorgen dat we ’s nachts lekker kunnen slapen en overdag fit zijn. Het hormoon melatonine neemt toe naarmate de avond vordert en neemt juist af in de ochtend. Een ander hormoon, cortisol, doet precies het tegenovergestelde. Dat daalt in de avond en is juist overmatig aanwezig in de ochtend om ons te doen ontwaken. Tijdens de nachtrust vinden er ook allerlei herstelprocessen plaats en wordt de spijsvertering op een heel laag pitje gezet. Op het moment dat je een nachtdienst draait ga je dwars tegen deze processen in. En daar kan de ene persoon beter tegen dan de andere.

Tips

Uiteraard zijn er tips hoe je het beste om kunt gaan met het draaien van nachtdiensten en het slapen overdag.

Hoe blijf ik alert tijdens de nachtdienst?

  • Eet niet te zwaar voordat je gaat werken (energydip). Zorg voor lichte tussendoortjes als je honger krijgt.
  • Cortisol wordt aangemaakt door licht. Goed licht op de werkplek zorgt er dus voor dat je alerter bent!
  • Als je werk het toelaat is het aan te raden om regelmatig even te pauzeren in de buitenlucht
  • Koffie drinken kan tijdens de nachtdienst helpen om alert te blijven. Stop echter de tweede helft van je dienst anders is het later lastiger om in slaap te vallen. Hetzelfde geldt voor zwart thee en cola.
  • Nicotine is ook een opwekkende stof. Rokers hebben doorgaans meer moeite om in te slapen. Helemaal stoppen is natuurlijk het beste, maar als je rookt stop dan in ieder geval het tweede deel van je dienst.
  • Eet een lichte, koolhydraatarme maaltijd tijdens de nacht. Bijvoorbeeld wat gewokte groenten met een stukje kip.
  • Kijk uit met suikers; dus geen frisdrank, sapjes of snoep. De energieboost die je van suiker kan krijgen is prettig. Helaas volgt hierop meestal een dip en die komt in de nacht extra hard aan.
  • Vermijd pittig of gekruid eten. Je maag kan daar ’s nachts minder goed mee uit de voeten.
  • Eet 3 uur voordat je gaat slapen geen grote maaltijd meer

Slapen na de nachtdienst:

  • Als het al licht is als je naar huis rijdt, kan het helpen om een zonnebril op te zetten. Anders blijft cortisol werkzaam en is het lastiger om bij thuiskomst in slaap te vallen.
  • Een glas alcohol kan verraderlijk zijn omdat het de slaap in eerste instantie kan bevorderen. Meestal verstoort het echter je ritme en ben je snel weer klaar wakker.
  • Als je honger hebt voordat je gaat slapen, is het beter om wel iets te eten, bijvoorbeeld wat yoghurt met een banaan of dadels. In deze producten zit het stofje tryptofaan dat slaap bevorderend werkt.
  • Het hormoon melatonine wordt aangemaakt als het donker is. Zorg dus voor een donkere slaapkamer en maak eventueel gebruik van een oogmasker. Oordopjes kunnen ook helpen om meer rust te vinden.
  • Slaap niet te lang overdag na je laatste nachtdienst, dan kom je daarna weer sneller in je ritme.

Begeleid jij teams die werken in de nachtdienst, zorg dan voor een gezonde en veilige werkplek! Een workshop over gezonde voeding tijdens de nachtdienst helpt jouw mensen om ’s nachts alert en veilig aan het werk te zijn en overdag voldoende rust te kunnen nemen. Neem contact op voor de mogelijkheden.