Waarom nooit ziek zijn, ongezond kan zijn

Herken je dit? Eigenlijk ben je nooit ziek. De laatste ziekmelding op je werk kun je je niet herinneren. Collega's kunnen altijd op je rekenen. Die enkele keer dat je de afgelopen jaren ziek was, had je net een paar dagen vrij. Toeval? Meestal niet!

Sterke genen

Misschien heb je geluk en bezit je ‘sterke’ genen. Die kunnen ervoor zorgen dat je een betere weerstand hebt en dus minder vaak ziek wordt. Maar er kan ook iets anders aan de hand zijn waardoor jij zelden ziek bent.

De rol van stress

Een andere mogelijke oorzaak van nooit ziek zijn, is stress! Ik hoor je denken ‘A. dat klinkt onlogisch en B. ik heb geen stress, dus dan zullen het wel mijn sterke genen zijn!’.

Wat B betreft, misschien heb je gelijk en is de stressfactor bij jou niet aan de orde. Maar pas op, er zijn veel mensen die stress ervaren zonder daar erg in te hebben. Bijvoorbeeld omdat ze niet meer beter weten. Of omdat ze alleen denken aan mentale stress, zoals we die kennen bij deadlines of conflicten. Er zijn echter veel meer situaties die ons lichaam als stressvol ervaart. Ongezonde voeding bijvoorbeeld, weinig beweging, extreem sporten, te weinig slaap en ontspanning.

De werking van het stresssysteem

Om terug te komen op A. Dat stress ervoor kan zorgen dat je nooit ziek bent, klinkt inderdaad onlogisch, maar ik zal je vertellen hoe dit mechanisme werkt. Als ons lichaam stress ervaart worden er allerlei processen in gang gezet. Zo gaat bijvoorbeeld onze bloeddruk en het suikergehalte in ons bloed omhoog. Het maakt daarbij niet uit of we mentale of lichamelijke stress ervaren. Ons stresssysteem werkt nog steeds min of meer hetzelfde als in de oertijd. De processen zijn namelijk allemaal bedoeld om ons lichaam in opperste staat van paraatheid te brengen; om te vechten of te vluchten. Tegenwoordig hoeven we echter zelden in actie te komen als we stress ervaren en zo zitten we met een hoge bloeddruk en –suiker achter ons bureau te ploeteren om targets en deadlines te behalen. Af en toe wat stress is prima, maar je kunt je voorstellen dat als dit te vaak gebeurt dit problemen voor je gezondheid op kan leveren.

De functie van cortisol

Maar hoe kan het dan dat stress er ook voor kan zorgen dat je niet ziek wordt? Dat heeft te maken met een ander proces dat in gang gezet wordt bij stress. Je lichaam maakt namelijk ook het stresshormoon cortisol aan. De functie van deze stof is dat het ontstekingen onderdrukt waardoor jij je maximaal kunt focussen op hetgeen jou stress oplevert. Super slim van ons lichaam. Zeker in de oertijd als je moest vluchten voor een leeuw en je halverwege je sprint bijvoorbeeld een zweepslag oploopt. Cortisol zorgt ervoor dat dit onderdrukt wordt en jij gewoon door kunt rennen. Totdat je stopt met rennen en dan voel je de pijn ineens. Als je dit vertaalt naar ons huidige leven, dan werkt het precies hetzelfde. Als jij veel stress ervaart omdat je een deadline moet halen, dan zorgt cortisol ervoor dat je niet merkt dat je griep hebt (maar die is er wel!) en jij dus in ogenschijnlijk goede gezondheid jouw project afrondt. Neem je daarna gas terug, dan daalt de stress en neemt de productie van cortisol neemt af. Pas dan merk je dat je al die tijd al iets onder de leden had. Heb je veel en vaak stress dan blijft je lichaam continue veel cortisol produceren en ben je nooit ziek. Hoewel dit heel praktisch lijkt, is het niet gezond voor je lichaam. Er kan namelijk wel van alles spelen zonder dat jij daar erg in hebt (en dus ook geen actie onderneemt om de klacht te verhelpen!). Pas als het stresssysteem ‘rust’ krijgt, bijvoorbeeld als je een paar dagen vrij bent, heb je dan ineens de griep.

Als het stressysteem overbelast raakt

Dat is ook de reden waarom tegenwoordig zelfs de ‘sterkste’ mensen waar je het nooit van verwacht had toch een burnout krijgen.  Als je je stresssysteem te lang overvraagt, dan kan het zijn werk niet meer goed doen en produceer je juist te weinig cortisol op momenten dat je het wel nodig hebt. Dan ben je niet meer stressbestendig en ligt een burnout op de loer.

Check jouw stresslevel

Ben je nooit ziek, kijk dan eens kritisch naar je mentale en lichamelijke stress! Misschien is er, ondanks dat je je nu goed voelt, toch werk aan de winkel. Bouw niet te lang op je stresssysteem, bouw regelmatig momenten in om gas terug te nemen. Wil je jouw stresslevel eens goed onder de loep nemen, maak dan een afspraak voor een stresscounseling gesprek . We brengen dan naast jouw mentale stress, ook je eventuele lichamelijke stress in kaart. Van daaruit gaan we stappen zetten om de hoeveelheid stress terug te brengen naar een gezond level. Zo kun jij ook op de lange termijn blijven terugvallen op het super slimme stresssysteem van ons lichaam.

Ben jij juist vaak ziek, dan heb je mogelijk een verlaagde weerstand. Lees dan deze blog: 10 tips om je weerstand te verhogen.

Tue, 06 March